കൊച്ചുവിന്റെ യാത്ര, ഒരു തലമുറയുടെ വേർപാട്

കോട്ടയം ∙ ദലിതരുടെ ജീവിതത്തിന് വെളിച്ചം പകരാൻ നിലകൊണ്ട ഒരു പോരാളി ഇനി ഓർമ്മകളിൽ മാത്രം. ദലിത് ചിന്തകനും സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനും എഴുത്തുകാരനുമായ കെ.കെ. കൊച്ച് വിടവാങ്ങി. ചെറിയൊരു ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചും വലിയൊരു ലോകം സൃഷ്ടിച്ചും ജീവിതം കടന്നുപോയ ഒരു പഥികന്റെ യാത്ര അവസാനിച്ചു.

ഗോപാലകൃഷ്ണനെന്നായിരുന്നു ഔദ്യോഗിക നാമം. എന്നാൽ കൊച്ച് എന്ന പേരിലാണ് കേരളം അറിയുന്നത്. ഭക്തിയിലൂടെയായിരുന്നു യാത്ര ആരംഭിച്ചത്. എന്നാൽ അറിവിന്റെ വെളിച്ചം യുക്തിവാദത്തിലേക്കും, പിന്നീട് ഇടതുപക്ഷത്തിലേക്കും ചേർത്ത് കൊണ്ടുപോയി. എന്നാൽ മാർക്സിയവും, ഗാന്ധിയവും പിന്നിട്ടു ഒടുവിൽ ദലിത് മുന്നേറ്റത്തിനായി മാത്രം ജീവിതം മാറ്റിവെച്ചു.

പഠനജീവിതം മധുരവേലി ഇൻഫന്റ് ജീസസ് എൽപി സ്കൂൾ, കല്ലറ എൻഎസ്എസ് ഹൈസ്കൂൾ, എറണാകുളം മഹാരാജാസ് കോളജ് എന്നിങ്ങനെ. വിദ്യാർത്ഥി കാലത്തുതന്നെ രാഷ്ട്രീയ ചർച്ചകളിൽ സജീവനായിരുന്നു. കമ്യൂണിസ്റ്റ് മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം ഭക്തിയിൽനിന്ന് യുക്തിവാദത്തിലേക്ക് തിരിച്ചു നിർത്തി. എന്നാൽ പിന്നീട് ശ്രീനാരായണ ഗുരുവിന്റെ ചിന്തകളിലൂടെ മാർക്സിസത്തെയും തള്ളി, ജാതി പ്രശ്‌നങ്ങളെ മുൻനിരയിലാക്കി.

കോഴിക്കോട് കവി അയ്യപ്പനുമൊത്ത് കഴിഞ്ഞിരുന്ന കാലം കൊച്ചിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ചിന്തകളെ കൂടുതൽ പക്വമാക്കി. അയ്യപ്പന്റെ വ്യത്യസ്തമായ രാഷ്ട്രീയ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിച്ച കൊച്ച്, ദലിത് എഴുത്തുകാരെയും കവികളെയും കണ്ടെത്തി. അവർക്ക് മനസ്സിലാക്കാനും മനസ്സിലാക്കിപ്പിക്കാനും ശ്രമിച്ചു. ജീവിതത്തിൽ ഒരു നക്സലൈറ്റായി അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ നാട്ടുകാർ പോലും അതിൽ വിശ്വസിക്കാൻ പ്രയാസപ്പെട്ടിരുന്നു. പ്രീഡിഗ്രി പഠിക്കുന്ന സമയത്ത് 16 ദിവസം ജയിൽ അനുഭവിച്ചിട്ടുണ്ട്.

രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനം മാത്രമല്ല, സാഹിത്യത്തിലും അദ്ദേഹം തന്റെ ഇടം കണ്ടെത്തി. ആദിവാസി സ്വയം സേവക് സംഘം മുതൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് യുവജനവേദി, ജനകീയ തൊഴിലാളി യൂണിയൻ, മനുഷ്യാവകാശ സമിതി തുടങ്ങി നിരവധി പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. ‘ദലിതൻ’ എന്ന ആത്മകഥ ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ടു. ‘സ്പീക്കിങ് ടൈഗർ’ എന്ന പേരിൽ ഇംഗ്ലീഷിലേക്കും വിവർത്തനം ചെയ്തു. നിരവധി ആനുകാലികങ്ങളിൽ ലേഖനങ്ങൾ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. പതിപ്പുകളുടെ ലോകത്തും തന്റെ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ അദ്ദേഹം നവംബർ ബുക്സ്, സീഡിയൻ, സൂചകം എന്നീ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ ഭാഗമായിരുന്നു.

പൊതുമരാമത്ത് വകുപ്പിൽ ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ചെങ്കിലും, നിരന്തരമായ പൊലീസ് പരിശോധനകളോടെ അവിടെയും സ്വാതന്ത്ര്യം നഷ്ടമായി. പിന്നീട് കെഎസ്ആർടിസിയിൽ ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ചു. 2001ൽ സീനിയർ അസിസ്റ്റന്റായി വിരമിച്ചു. കലാപവും സംസ്കാരവും എന്ന ആദ്യ പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന് ആത്മകഥയായ ‘ദലിതൻ’ വരെ വിപുലമായ രചനാപരമ്പര സൃഷ്ടിച്ചു.

പകരംവയ്ക്കാനാവാത്ത ഒരു ചിന്തകനെയാണ് നമ്മൾ കൈവിട്ടത്. ചിന്തയിലൂടെ തനിക്കു ശേഷം വരുന്ന തലമുറയെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധിച്ച അപൂർവ വ്യക്തികളിൽ ഒരാളായിരുന്നു കൊച്ച്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാക്കുകളും ചിന്തകളും ഇനി തലമുറകളുടെ മനസ്സിൽ തെളിച്ചമായി നിലനില്ക്കും.